Lehorreko bizitza babestea, lehengoratzea eta modu jasangarrian erabil dadila sustatzea, basoak modu jasangarrian kudeatzea, basamortutzearen aurka borrokatzea, lurren degradazioa inbertitzea eta biodibertsitatearen galera gelditzea.
Ikastolako lehorreko bizitza eta biodibertsitatea babestea, modu jasangarrian kudeatzea eta erabil dadila sustatzea, lurren degradazioa inbertitzea eta biodibertsitatearen galera gelditzea.
2024ko apirilaren 23an eta 26an, DBHko eta Batxilergoko 1. mailako Biologia arloko ikasleek, Loiuko Basaburu errekako laginketa eta datuen ikerketa egin dute, Batxilergoko eta DBHko Biologia arloko irakasleak diren Esther Atela, Josune Anasagasti, Amaia Pérez eta Ainhoa Fernándezen gidaritzapean. Ekimen honetan, Batxilergoko ikasleak DBHko 1. mailako ikasleen gidariak izan dira.
GARATZEN DITUGUN HELMUGAK:
-
15.1 Ikastolako lurreko ekosistemen eta ur gezaren barne-ekosistemen eta horien zerbitzuen zaintza, berrezarpena eta erabilera jasangarria bermatzea, bereziki hauena: basoak, hezeguneak, mendiak eta gune lehorrak; hori guztia, bat etorriz nazioarteko hitzarmenen bidez ezarritako betebeharrekin.
-
15.4 Ikastolan dugun ekosistemaren kontserbazioa bermatzea, horien dibertsitate biologikoa barne, garapen jasangarrirako funtsezko onurak emateko duten ahalmena hobetze aldera.
Ekimen honen bitartez, 15.5 ekimena ere lantzen dugu: Etapa desberdinetako ikasketa-planetan lehorreko ekosistemen ezagutza txertatzea: HHn, LHn, DBHn eta Batxilergoan.
Behean, Ibaialde 2023 programan egindako laginketen emaitza txostena (txostena ikusteko irudiaren gainean klikatu), eta argazki-galerian, jardueraren argazkiak:
Ekimen honen bitartez, Garagen Jasangarrirako 4. Helburua, KALITATEZKO HEZKUNTZA, eta 17.a, ITUNAK HELBURUAK LORTZEKO, ere lantzen ditugu:
GARATZEN DUGUN HELMUGA:
4.7 Ikasle guztiek garapen jasangarria sustatzeko beharrezkoak diren ezagutza teorikoak eta praktikoak eskuratzen dituztela ziurtatzea, besteak beste, garapen jasangarrirako eta bizi‐estilo jasangarrietarako, giza eskubideetarako, genero‐berdintasunerako, bakearen eta indarkeriarik ezaren kulturaren sustapenerako, munduko herritartasunerako eta kultura‐aniztasunaren baloraziorako.
GARATZEN DUGUN HELMUGA:
17.17 Esfera publikoan, publiko‐pribatuan eta gizarte zibilean aliantza eraginkorrak sor daitezela sustatzea, aliantzen bidez baliabideak lortzeko esperientzia eta estrategiez baliatuz.
17.12 EKIMENA: Ikastolan 2030 Agenda lantzeko, Ingurugelarekin lankidetzan parte hartzea.
15.1 EKIMENA: Ikastolako bideodibertsitatearen galera gelditzea: lur-sailen, lorategien eta zuhaitzen zaintza eginez.
2024ko udaberrian, HHko landetan bi zuhaitz landatu ditugu: morera zuria (morus alba) eta Pontevedrako Santa Margaritako haritzaren kimua (Quercus robur).
Morera zuria (morus alba):
Ikasturtero, HHko ikasleek zetarren bizi-zikloa lantzen dutenez, eta hauek morera hostoak jaten dituztenez, morera zuhaitz bat HHko lurretan landatzea erabaki dugu, Lauroko zetarrek Lauroko lurretan bizi den morera zuhaitza erabili dezaten elikatzeko.
Santa Margaritako haritza (Quercus robur):
Santa Margaritako haritza iberiar penintsulan dagoen zuhaitz zaharrenetarikoa da, 500 urte baino gehiago ditu. 2022an, Zumaian ospatu zen Unesco Eskola Elkartearen Sareko Topaketan, Galiziako kideek zuhaitz mitiko horren kimua oparitu ziguten. Bi urtetan zehar, Manu kimua zaintzen aritu da, eta orain, altuera eta indar nahikoa dituela, Lauroko HHko lurretan landatu dute gure ikasle gaztetxoek.
GARATZEN DITUGUN HELMUGAK:
-
15.1 Ikastolako lurreko ekosistemen eta ur gezaren barne-ekosistemen eta horien zerbitzuen zaintza, berrezarpena eta erabilera jasangarria bermatzea, bereziki hauena: basoak, hezeguneak, mendiak eta gune lehorrak; hori guztia, bat etorriz nazioarteko hitzarmenen bidez ezarritako betebeharrekin.
-
15.4 Ikastolan dugun ekosistemaren kontserbazioa bermatzea, horien dibertsitate biologikoa barne, garapen jasangarrirako funtsezko onurak emateko duten ahalmena hobetze aldera.
-
15.5 Neurri premiazko eta esanguratsuak hartzea, habitat naturalen degradazioa murrizteko, biodibertsitatearen galera geldiarazteko, mehatxatutako espezieak babesteko eta desagertu daitezela saihesteko.
-
15.9 Ekosistemen eta biodibertsitatearen balioak sartzea plangintzan, garapen‐prozesuetan, pobrezia murrizteko estrategietan eta tokiko kontabilitatean.
Eskerrik asko Manu zure laguntzagatik!
Beheko argazki-galerian HHko ikasleak morera eta haritza landatzen:
Ekimen honen bitartez, Garagen Jasangarrirako 4. Helburua, KALITATEZKO HEZKUNTZA, 11.a, HIRI ETA KOMUNITATE JASANGARRIAK, eta 17.a, ITUNAK HELBURUAK LORTZEKO, ere lantzen ditugu:
GARATZEN DUGUN HELMUGA:
4.7 Ikasle guztiek garapen jasangarria sustatzeko beharrezkoak diren ezagutza teorikoak eta praktikoak eskuratzen dituztela ziurtatzea, besteak beste, garapen jasangarrirako eta bizi‐estilo jasangarrietarako, giza eskubideetarako, genero‐berdintasunerako, bakearen eta indarkeriarik ezaren kulturaren sustapenerako, munduko herritartasunerako eta kultura‐aniztasunaren baloraziorako.
GARATZEN DITUGUN HELMUGAK:
11.3 Ikastolako ingurunea inklusiboa eta jasangarria areagotzea, eta baita giza kokaguneen kudeaketa parte‐hartzailea, integratua eta jasangarria ere.
11.4 Ikastolako kultura eta natura‐ondarea babesteko eta zaintzeko ahaleginak egitea.
11.7 Ikastolako berdegune eta espazio publikoak, inklusiboak eta irisgarriak izateko aukera ematea, bereziki, emakumeentzat, haurrentzat, adinekoentzat eta aniztasunen bat duten pertsonentzat.
GARATZEN DUGUN HELMUGA:
17.17 Esfera publikoan, publiko‐pribatuan eta gizarte zibilean aliantza eraginkorrak sor daitezela sustatzea, aliantzen bidez baliabideak lortzeko esperientzia eta estrategiez baliatuz.
17.3 EKIMENA: Unesco Eskola Elkartuen Sarean parte hartzea.
15.9 EKIMENA: DBHko 3. mailako ikasleen irtenaldia Karpin Abenturara.
2024ko udaberrian, DBHko 3. mailako ikasleak, taldeka, Karpin Abenturara joan dira. Bertan, ikasleek faunaren azterketa egin ahal izan dute, animalia espezie desberdinak ikusiz, hauetako batzuk, mehatxatutako espezieak izanik. Karpineko parkean dauden animaliak, trafiko ilegalean harrapatutakoak, zauritutakoak edo abandonatutakoak dira, besteak beste, dordokak, arantzurdeak, llamak, otsoak, Gibraltarreko makakoak edo panterak.
GARATZEN DUGUN HELMUGA:
15.5 Neurri premiazko eta esanguratsuak hartzea, habitat naturalen degradazioa murrizteko, biodibertsitatearen galera geldiarazteko, mehatxatutako espezieak babesteko eta desagertu daitezela saihesteko.
Beheko argazki-galerian irtenaldiaren irudiak:
Ekimen honen bitartez, Garagen Jasangarrirako 4. Helburua, KALITATEZKO HEZKUNTZA ere lantzen dugu:
GARATZEN DITUGUN HELMUGAK:
4.7 Ikasle guztiek garapen jasangarria sustatzeko beharrezkoak diren ezagutza teorikoak eta praktikoak eskuratzen dituztela ziurtatzea, besteak beste, garapen jasangarrirako eta bizi‐estilo jasangarrietarako, giza eskubideetarako, genero‐berdintasunerako, bakearen eta indarkeriarik ezaren kulturaren sustapenerako, munduko herritartasunerako eta kultura‐aniztasunaren baloraziorako.
15.2 EKIMENA: Batxilergoko 2. mailako ikasleek urtero zuhaitz bat landatzea Ikastolako biodertsitatea bermatzeko.
2024ko apirilaren 24an, Batxilergoko 2. mailako 2030 Agendako ikasle ordezkariak diren Ander De la Fuentek, Naia Landabasok eta Magali Nebredak, Promozioen Basoan euren promozioko zuhaitza landatu dute. Orain arte, arteak landatu ditugu, aurten aldiz, urkia landatu dugu, zuhaitz-espezieen dibertsitatea kontuan izanik, eta Ikastolan dugun ekosistema eta dibertsitate biologikoaren kontserbazioa bermatuz.
GARATZEN DITUGUN HELMUGAK:
-
15.1 Ikastolako lurreko ekosistemen eta ur gezaren barne-ekosistemen eta horien zerbitzuen zaintza, berrezarpena eta erabilera jasangarria bermatzea, bereziki hauena: basoak, hezeguneak, mendiak eta gune lehorrak; hori guztia, bat etorriz nazioarteko hitzarmenen bidez ezarritako betebeharrekin.
-
15.4 Ikastolan dugun ekosistemaren kontserbazioa bermatzea, horien dibertsitate biologikoa barne, garapen jasangarrirako funtsezko onurak emateko duten ahalmena hobetze aldera.
-
15.5 Neurri premiazko eta esanguratsuak hartzea, habitat naturalen degradazioa murrizteko, biodibertsitatearen galera geldiarazteko, mehatxatutako espezieak babesteko eta desagertu daitezela saihesteko.
-
15.9 Ekosistemen eta biodibertsitatearen balioak sartzea plangintzan, garapen‐prozesuetan, pobrezia murrizteko estrategietan eta tokiko kontabilitatean.
Eskerrik asko Manu zure laguntzagatik!
Beheko bideoan urkia landatzen:
Ekimen honen bitartez, Garagen Jasangarrirako 11. Helburua, HIRI ETA KOMUNITATE JASANGARRIAK, eta 13.a, KLIMA BABESTEKO EKINTZA, ere lantzen ditugu:
GARATZEN DUGUN HELMUGA:
11.4 Ikastolako kultura eta natura‐ondarea babesteko eta zaintzeko ahaleginak egitea.
11.2 EKIMENA: Ikastolako natura ondarea babesteko eta jasangarria izateko zaintza lanak egitea: lorategiak, zuhaitzak, landak…
GARATZEN DUGUN HELMUGA:
13.3 Hezkuntza, sentsibilizazioa eta Ikastola osatzen dugunon ahalmena hobetzea, klima‐aldaketa murrizteko, horretara egokitzeko, bere eraginak arintzeko eta garaiz ohartarazteko.
15.13 EKIMENA: DBHko 2. mailako ikasleen irtenaldia Kalitatea Topera.
2023ko apirilean, DBHko 2. mailako ikasleek Kalitatea Topera irtenaldia burutu dute. Hauxe da Kalitatea Topera elkartearen helburua: eskola-komunitatearen eta beste kolektibo batzuen artean landa-ingurunearen, euskal lehen sektorearen eta ekoizpenaren ezagutza bultzatzea, Euskadiko kalitatezko nekazaritzako elikagaien eraldaketa eta identifikazioa, ustiategietara eta transformazio-zentroetara egindako bisiten bidez, baserritarrek Euskadiko ingurune naturala eta landa-ondarea mantentzeko egiten duten lana erakutsiz.
GARATZEN DUGUN HELMUGA:
15.5 Neurri premiazko eta esanguratsuak hartzea, habitat naturalen degradazioa murrizteko, biodibertsitatearen galera geldiarazteko, mehatxatutako espezieak babesteko eta desagertu daitezela saihesteko.
Beheko argazkietan irtenaldiaren irudiak. Argazkiak neurri handian ikusteko gainean klikatu:
15.6 EKIMENA: LHko 3. zikloko ikasleen irtenaldia Urdaibaiko Ekoetxera.
2024ko apirilaren 10ean eta 11n, LHko 6. mailako ikasleak Urdaibaiko Ekoetxea bisitatu dute. Irtenaldian, Urdaibaiko ingurunean zehar ibili dira, paduran, belardietan, hondartzan, hegaztien behatokian eta Madariaga dorretxean. Madariaga dorretxean bertako erakusketa ikusi eta espezie desberdinei buruz ikasi dute.
GARATZEN DUGUN HELMUGA:
15.5 Neurri premiazko eta esanguratsuak hartzea, habitat naturalen degradazioa murrizteko, biodibertsitatearen galera geldiarazteko, mehatxatutako espezieak babesteko eta desagertu daitezela saihesteko.
Beheko argazki-galerian irtenaldiaren irudiak:
15.3 EKIMENA: Zerynthia elkartearen laguntzarekin, LHko 1. zikloko ikasleak Tximeleta eta intsektuen oasiaren zaintzaz arduratzea Ikastolako bideodibertsitatearen eta ekosistemaren kontserbazioa bermatzeko.
Zerynthia elkarteak urtero tximeleta bat aukeratzen du haren preserbazioa, ikerketa eta dibulgazioa egiteko, eta dagoeneko, 2024 urteko irabazlea aukeratzeko, bozkatzeko aukera zabaldu du. LHko 2. mailako ikasleek, proposatutako tximeleta bakoitzaren egoera ezagutu ondoren, euren artean bozketa egin dute eta boto gehien izan dituena Zerynthiaren webgunean bozkatu dute 2024 urteko tximeleta irabazlea aukeratzeko.
Ekimen honen bitartez Zerynthia elkartearekin lan egiten jarraitzen dugu.
GARATZEN DITUGUN HELMUGAK:
-
15.1 Ikastolako lurreko ekosistemen eta ur gezaren barne-ekosistemen eta horien zerbitzuen zaintza, berrezarpena eta erabilera jasangarria bermatzea, bereziki hauena: basoak, hezeguneak, mendiak eta gune lehorrak; hori guztia, bat etorriz nazioarteko hitzarmenen bidez ezarritako betebeharrekin.
-
15.4 Ikastolan dugun ekosistemaren kontserbazioa bermatzea, horien dibertsitate biologikoa barne, garapen jasangarrirako funtsezko onurak emateko duten ahalmena hobetze aldera.
-
15.5 Neurri premiazko eta esanguratsuak hartzea, habitat naturalen degradazioa murrizteko, biodibertsitatearen galera geldiarazteko, mehatxatutako espezieak babesteko eta desagertu daitezela saihesteko.
-
15.9 Ekosistemen eta biodibertsitatearen balioak sartzea plangintzan, garapen‐prozesuetan, pobrezia murrizteko estrategietan eta tokiko kontabilitatean.
Beheko kartelean, Zerynthia elkarteak 2024 urterako aukeratu dituen lau tximeletak; Saturnia pavonia, Vanessa atalanta, Tarucus theophrastus eta Pararge xiphioides:
Ekimen honen bitartez, Garagen Jasangarrirako 17. Helburua, ITUNAK HELBURUAK LORTZEKO, ere lantzen dugu:
GARATZEN DITUGUN HELMUGAK:
17.17 Esfera publikoan, publiko‐pribatuan eta gizarte zibilean aliantza eraginkorrak sor daitezela sustatzea, aliantzen bidez baliabideak lortzeko esperientzia eta estrategiez baliatuz.
17.19 Martxan dauden ekimenak aprobetxatzea garapen jasangarriaren arloan egindako aurrerapenak neurtzea ahalbidetuko duten zenbait adierazle sortzeko; adierazle horiek, halaber, barne‐produktu gordinaren osagarri izango dira, eta garapen‐bidean dauden herrialdeetan ahalmen estatistikoa sortzen lagunduko dute.
17.16 EKIMENA: Zerynthia elkartearekin lankidetzan parte hartzea.
15.4 EKIMENA: Aranzadi elkartearen laguntzarekin, LHko, DBHko eta Batxilergoko Zientziak arloetan, Ikastolako Urmaela erabiltzea eta zaintzea Ikastolako bideodibertsitatearen eta ekosistemaren kontserbazioa bermatzeko.
2023ko azaroaren 17an, Eskoletako Urmaelen Sareko V. Topaketa ospatu zen EHUko Gasteizko Araba Campusean, eta bertan, LHko irakasleak diren Ane Bidaurratzagak eta Amaia Maurolagoitiak parte hartu zuten. Gure bi ordezkarien esanetan, topaketa oso aberasgarria izan zen Ikastolako urmaelean ikasleekin lan egiteko ideiak hartzeko.
GARATZEN DITUGUN HELMUGAK:
-
15.1 Ikastolako lurreko ekosistemen eta ur gezaren barne-ekosistemen eta horien zerbitzuen zaintza, berrezarpena eta erabilera jasangarria bermatzea, bereziki hauena: basoak, hezeguneak, mendiak eta gune lehorrak; hori guztia, bat etorriz nazioarteko hitzarmenen bidez ezarritako betebeharrekin.
-
15.4 Ikastolan dugun ekosistemaren kontserbazioa bermatzea, horien dibertsitate biologikoa barne, garapen jasangarrirako funtsezko onurak emateko duten ahalmena hobetze aldera.
-
15.9 Ekosistemen eta biodibertsitatearen balioak sartzea plangintzan, garapen‐prozesuetan, pobrezia murrizteko estrategietan eta tokiko kontabilitatean.
Ekimen honen bitartez, 15.5 ekimena ere lantzen ari gara: Etapa desberdinetako ikasketa-planetan lehorreko ekosistemen ezagutza txertatzea: HHn, LHn, DBHn eta Batxilergoan.
Beheko argazki-galerian, Amaiak eta Anek Topaketan egindako argazkiak:
Ekimen honen bitartez, Garagen Jasangarrirako 4. Helburua, KALITATEZKO HEZKUNTZA, eta 17.a, ITUNAK HELBURUAK LORTZEKO, ere lantzen ditugu:
GARATZEN DITUGUN HELMUGAK:
4.1 Lehen eta Bigarren Hezkuntzako irakaskuntza kalitatezkoa bermatzea, ikaskuntza‐emaitza egokiak eta eraginkorrak izateko.
4.7 Ikasle guztiek garapen jasangarria sustatzeko beharrezkoak diren ezagutza teorikoak eta praktikoak eskuratzen dituztela ziurtatzea, besteak beste, garapen jasangarrirako eta bizi‐estilo jasangarrietarako, giza eskubideetarako, genero‐berdintasunerako, bakearen eta indarkeriarik ezaren kulturaren sustapenerako, munduko herritartasunerako eta kultura‐aniztasunaren baloraziorako.
4.1 EKIMENA: Etapa guztietako ikasketa-planetan eta kurrikulumean GJHak txertatzea, Garapen Jasangarrirako Hezkuntzaren irizpideei jarraituz.
GARATZEN DITUGUN HELMUGAK:
17.16 Garapen Jasangarrirako Bizkaiko Ituna hobetzea, eta horren osagarri izango diren hainbat interesdunen arteko aliantzak ezartzea, ezagutzak, espezializazioa, teknologia eta finantza‐baliabideak mobilizatzeko eta trukatzeko, bereziki garapen‐bideetan daudenetan, Garapen Jasangarrirako Helburuak lortzeko babesa emate aldera.
17.17 Esfera publikoan, publiko‐pribatuan eta gizarte zibilean aliantza eraginkorrak sor daitezela sustatzea, aliantzen bidez baliabideak lortzeko esperientzia eta estrategiez baliatuz.
17.19 Martxan dauden ekimenak aprobetxatzea garapen jasangarriaren arloan egindako aurrerapenak neurtzea ahalbidetuko duten zenbait adierazle sortzeko; adierazle horiek, halaber, barne‐produktu gordinaren osagarri izango dira, eta garapen‐bidean dauden herrialdeetan ahalmen estatistikoa sortzen lagunduko dute.
17.15 EKIMENA: Aranzadi elkartearekin lankidetzan parte hartzea.
15.7 EKIMENA: LHko 4. mailako ikasleen irtenaldia El Pobal burdinolara.
2023ko urriaren 24an hasita, LHko 4. mailako ikasleak El Pobal burdinolara bisitan joan dira. Bertan, burdinolaren funtzionamendua ikusi, ezagutu eta ikasi dute, antzina nola erabiltzen zen azaldu zaie, eta gaur egun, arto-irina egiteko nola erabiltzen den frogatu dute. Ikasleek arto-irinarekin taloak egin ondoren oso gustura jan dituzte.
GARATZEN DUGUN HELMUGA: 15.9 Ekosistemen eta biodibertsitatearen balioak sartzea plangintzan, garapen‐prozesuetan, pobrezia murrizteko estrategietan eta tokiko kontabilitatean.
Beheko argazki-galerian Asier Olazar irakasleak bere tutorepeko taldearekin egindako irtenaldiaren irudiak:
Ekimen honen bitartez, Garagen Jasangarrirako 4. Helburua, KALITATEZKO HEZKUNTZA, 7.a, ENERGIA BERRIZTAGARRIAK eta 12.a, EKOIZPEN ETA KONTSUMO ARDURATSUAK, ere lantzen ditugu:
GARATZEN DUGUN HELMUGA: 4.7 Ikasle guztiek garapen jasangarria sustatzeko beharrezkoak diren ezagutza teorikoak eta praktikoak eskuratzen dituztela ziurtatzea, besteak beste, garapen jasangarrirako eta bizi‐estilo jasangarrietarako, giza eskubideetarako, genero‐berdintasunerako, bakearen eta indarkeriarik ezaren kulturaren sustapenerako, munduko herritartasunerako eta kultura‐aniztasunaren baloraziorako.
Burdinolan bertan, energia‐azpiegituretako eta teknologia garbietako, iturri berriztagarrien eta energia‐eraginkortasunaren erabilera ikusiz.
GARATZEN DUGUN HELMUGA: 12.8 Ikastolako pertsonek beharrezko informazioa eta ezagutzak badituztela bermatzea, garapen jasangarrirako eta naturarekin bat datorren bizi‐estiloa edukitzeko.
15.12 EKIMENA: DBHko 1. mailako ikasleen irtenaldia Peñas Negrasera.
2023ko urriaren 11n hasita, DBHko 1. mailako ikasleak Zugastietan egon dira. Ikasleek taldeka egin dituzte irtenaldiak Bizkaiko Meatzaldera, Biologia-Geologiako irakasleak eta euren tutoreak, arduradunak edo beste irakasle batzuk lagunduta. Ikasleak Biologia-Geologia arloan lantzen ari diren Harriz harri proiektua sendotzeko, Bizkaiko mineralak eta harriak eta horien garrantzi historikoa in situ ulertzeko joan dira Zugastietara. Bertan, ikasleek naturaren birsorkuntza, pasaia karstikoa eta jasangarritasunaren inguruko ariketak landu zituzten ere.
Bisitaldiaren ekintza nagusia Zugastietako antzinako meatze-ustiapenean zehar gidatutako ibilbide didaktikoa izan da. Programak helburu nagusi hauek ditu:
-
Ikasleen artean errespetu jarrerak garatzea, ingurunearen ezagueraren bidez.
-
Antzinako meatze ustiapenaren landaretza eta fauna ezagutzea.
-
Meatzaritzak paisaian utzitako aztarnak interpretatzea, baita meatzaritzaren ingurumen ondorioak ere.
-
Inguruaren ezaugarri geologiko nagusiak zein diren jakitea: harriak, burdin mineralak, etab.
-
Gaur egun aisialdirako balio duen antzinako meatze ustiapenaren landaretza eta fauna ezagutzea.
GARATZEN DUGUN HELMUGA: 15.9 Ekosistemen eta biodibertsitatearen balioak sartzea plangintzan, garapen‐prozesuetan, pobrezia murrizteko estrategietan eta tokiko kontabilitatean.
Argazki-galerian, Amaia Pérez irakasleak DBHko 1.C taldearekin irtenaldian egindako argazkiak:
